تاریخچه سقف‌های مجوّف (توخالی)

در دوران قبل از روم باستان، جوامع از ابتدا با مسئله سقف‌های سنگین مواجه بودند. در سازه‌های اولیه، مانند خانه‌های سنگی یا چوبی، سقف‌ها محدود به مصالح موجود و توان تحمل دیوارها بودند. اما برای دهانه‌های بزرگ، استفاده از مصالح سبک یا ایجاد فضاهای خالی در سقف، یک نیاز مهندسی اولیه بود.

در تمدن‌های بین‌النهرین و مصر باستان، برخی سقف‌های آجری یا خشت و گلی دارای فرورفتگی‌ها یا تونل‌های کوچک برای کاهش وزن بودند. در معابد و ساختمان‌های بزرگ، سازندگان از ستون‌های بیشتر و سقف‌های چندلایه سبک استفاده می‌کردند تا دهانه را پوشش دهند. هدف، کاهش فشار مرده بر دیوارها و ستون‌ها و صرفه‌جویی در مصالح بود. به‌تدریج، سقف‌های چندلایه با جای خالی در مرکز شکل گرفتند که بعدها در روم باستان تکامل یافت.

در دوران روم باستان (حدود ۲۵۰۰ سال پیش)، اولین نمونه واقعی سقف‌های بتنی مجوف یا سبک‌سازی‌شده در این دوره شکل گرفت.

نمونه معروف: Pantheon در رم: سقف بتنی عظیم با حفره‌های مخروطی توخالی در مرکز که با هدف کاهش وزن سقف عظیم و جلوگیری از ریزش از مصالح بتن سبک (مخلوط پوکه و خاکستر آتشفشانی) استفاده شد. این تکنیک، در واقع پایه‌ای برای تکنولوژی دال‌های مجوف در قرن‌های بعدی شد.

روم باستان

اولین نمونه‌های دال‌های مجوف در روم باستان دیده شده‌اند. معابد و بناهای عمومی، مانند Pantheon در رم، دارای سقف‌های بتنی ضخیم با حفره‌های توخالی داخلی به منظور کاهش وزن بودند که از بتن سبک ترکیبی با مواد پرکننده (مانند پوکه یا آجر شکسته) و استفاده از قالب‌بندی چوبی برای ایجاد تونل‌ها یا فرورفتگی‌ها در سقف با هدف کاهش فشار مرده روی دیوارها و ستون‌ها و ایجاد دهانه‌های بزرگ بدون تیرهای میانی استفاده شده است.

سال پیش

2500

دوران رزونانس

استفاده از دال‌های بتنی مجوف محدود و عمدتاً در معماری نمایشی و سقف‌های بلند بود. تکنولوژی پیشرفته پیش‌تنیدگی هنوز معرفی نشده بود. بیشتر سقف‌ها همچنان بتن حجیم یا طاق آجری بودند، اما ایده کاهش وزن مرده ادامه داشت.

تا قرن

19

اختراع دال‌های پیش‌ساخته و پیش‌تنیده

در کشورهای اروپایی (سوئد، آلمان، چکسلواکی) تولید دال‌های بتنی پیش‌ساخته با حفره داخلی آغاز شد. قالب‌ها برای ایجاد تونل‌ها یا حفره‌های مدور با هدف کاهش مصرف بتن و فولاد و افزایش سرعت اجرای ساختمان استفاده می‌شدند.

اوایل قرن

20

صنعتی‌سازی و استانداردسازی

دال‌های Hollow Core Slabs به‌صورت صنعتی تولید شدند. پیش‌تنیدگی فولادی در داخل دال‌ها برای کاربری‌های ساختمان‌های چندطبقه مسکونی، پارکینگ، مدارس و بیمارستان‌ها، باعث افزایش مقاومت خمشی شد. استانداردهای طراحی و تحلیل دال‌ها تدوین شدند.

دهه های

1960-1980

بهینه‌سازی و نرم‌افزارهای طراحی

در این دهه، گسترش جهانی دال‌های پیش‌ساخته، به‌ویژه در آسیا و خاورمیانه را شاهد بودیم. نرم‌افزارهای مهندسی امکان تحلیل دقیق رفتار خمشی، برشی و خیز دال را فراهم کردند. دهانه‌های بلندتر و دال‌های سبک‌تر طراحی شدند.

دهه

1990

فناوری‌های نوین

سقف وافل (Waffle Slabs) که دال‌ بتنی با شبکه‌های توخالی مربعی یا مستطیلی، به منظور کاهش وزن و افزایش مقاومت خمشی بود در ساختمان‌های بلندمرتبه محبوبیت یافتند. سقف یوبوت (U-Boot Slabs) که نسخه پیشرفته سقف وافل با قالب‌های پلاستیکی توخالی است جهت کاهش قابل توجه بتن و وزن مرده، استفاده گسترده در سازه‌های بزرگ پیدا کرد. مزایا: کاهش وزن و مصرف مواد دهانه‌های بلندتر بدون نیاز به تیرهای میانی امکان عبور تأسیسات در داخل حفره‌ها

تا به امروز

2000

آیا به دنبال یک پیمانکار متخصص جهت اجرای سقف وافل و یوبوت هستید؟

تهران، بزرگراه اشرفی اصفهانی، خیابان آذری، پلاک 8
شنبه - پنجشنبه: 8:00-17:00
© تمامی حقوق این تارنما برای شرکت مدیران سازه محفوظ است.